بازی کردن مهمترین فعالیتی است که کودکان پیش از ورود به مدرسه نیاز دارند. بازی کردن باعث افزایش هوش، خلاقیت، رشد اجتماعی، تمرکز و سلامت روانی کودکان میشود.
کودکانی که اسباببازیهای مناسب و متنوعی دارند؛ بیشتر از سایر کودکان در بروز استعدادها و تواناییهای خود موفق بوده و مهارتهای بیشتری کسب میکنند.
به همین دلیل، والدین باید در انتخاب اسباببازی دقت زیادی به خرح دهند و مناسبترین اسباببازیها را متناسب با سن نوزاد یافته و خریداری کنند.
در حالیکه همیشه گرانترین اسباببازیها برای کودکان ما بهترین اسباببازیها نیستند؛ لزوما اسباببازی خارجی هم بهتر از اسباببازی داخلی نیست.
گاهی اوقات یک اسباببازی ساده میتواند ساعتها نوزاد و کودک را مشغول و به رشد تواناییها و استعدادهای او کمک کند ولی یک اسباببازی پیچیده و بسیار گرانقیمت هیچ کارایی ندارد.
۱- اسباببازی مناسب سن کودک بخرید
در انتخاب اسباببازی، اولین نکته سن کودک است. یک نوزاد زیر ۶ ماه به اسباببازی متفاوت با نوزاد ۷ الی ۱۲ ماهه نیاز دارد. همینطور، کودکی ۲ ساله به اسباببازی متفاوت با کودک ۳ الی ۴ ساله نیاز دارد.
در هنگام خرید اسباببازی، حتما اطلاعات روی جعبه اسباببازی را خوانده و پیشنهاد سازنده اسباببازی از نظر مناسبت سنی را رعایت کنید. معمولا روی همه اسباببازیها نوشته شده برای چه سنی مناسب هستند.
اگر اسباببازی بخرید که بزرگتر از سن کودک است؛ احتمالا نمیتواند به درستی از آن استفاده کند و برایش جذاب نخواهد بود. اسباببازی کوچکتر از سن کودک هم باز نمیتواند توجهاش را جلب کند.
۲- اسباببازی محرک حواس کودک بخرید
کودکان در سنین پایین نیاز به اسباببازیهایی دارند که حواس آنها را تحریک و تقویت کند. اسباببازیهایی که باعث میشوند کودک بهتر ببیند؛ بهتر بشنود، بهتر لمس کند و با محیط اطراف ارتباط بیشتری برقرار کند؛ مناسبتر هستند.
اسباببازی باید به کودک یاد دهد به محیط اطراف خود توجه کند و چگونه از حواس خود برای درک محیط استفاده کند.
۳- اسباببازی مناسب فعالیت بدنی کودک بخرید
اسباببازیهای فکری و هوش برای کودکان بسیار مناسب هستند ولی نباید تمام روز کودک یک جا نشسته و مشغول بازی با آنها باشد.
متناسب سن کودک و تواناییهای بدنی و مهارتهای جسمانی باید اسباببازیهایی خریداری شود که فعالیت بدنی او را تقویت کنند. اسباببازی باید انرژی و توان جسمی کودکان را خالی و موجب آرامش روحی و جسمی آنها شود.
اسباببازیهایی مناسب هستند که بتوانند مهارتهای حرکتی و بدنی کودکان را بهبود دهند. بچهها باید برای زندگی آماده شوند و نیاز به اسباببازیهای متنوعی دارند.
۴- اسباببازی با کیفیت و بیخطر بخرید
هم کیفیت ساخت اسباببازی مهم است و هم بیخطر بودن آن برای کودک. به این معنی که کودک نتواند اسباببازی را در دهان گذاشته و ببلعد یا اینکه آن را گاز بزند.
مواد تشکیلدهنده اسباببازی نباید برای کودک خطرآفرین باشند و از مواد شیمیایی آسیبزا برای کودکان ساخته شده باشند.
معمولا برای کودکان سنین پایین، اسباببازیهای بسیار کوچک یا جنسهای سخت و خشک توصیه نمیشود و بیشتر عروسکها و اسباببازیهای نرم، سبک و پارچهای مناسب هستند.
۵- اسباببازی رنگارنگ و شاد بخرید
والدین هستند که محیط زندگی کودک را شاد، رنگی و زیبا یا برعکس غمگین، بیرنگ و زشت میکنند.
هنگامی که کودکی دارای اسباببازیهایی متنوع و رنگارنگ باشد؛ یاد میگیرد زندگی را شاد و سراسر رنگی ببیند ولی اگر اسباببازیهایی خریداری شود که مثلا همرنگ اتاق کودک هستند و دایما در آنها یک رنگ تکرار شده؛ کودک هم به تک بعدی بودن دنیا عادت میکند.
همینطور، اسباببازیها باید متنوع باشند. اگر یک ماه اسباببازی هوشی برای کودک میخرید؛ ماه بعد اسباببازی خریداری کنید که فعالیت بدنی کودک را تقویت کند و مثلا در حیاط با آن بازی کند.
تمرین زندگی با اسباببازی
مهمترین هدف اسباببازیها، رشد استعدادها و مهارتهای کودک برای ورود به زندگی رسمی است. اسباببازیها باید تعامل با دیگران، تعامل با محیط، تعامل با مشکلات و سختیها، روشهای حل مسئله، روشهای عبور از موانع، روشهای شاد زیستن و موفقیت را به کودک آموزش دهند.
دنبال اسباببازیهایی باشید که کودک را مجبور کنند با دیگران و محیط تعامل بیشتری داشته و با همسالان خودش بازی کند.
در ایام قدیم، بسیاری از بازیها و اسباببازیها به طور دستهجمعی و گروهی بودند و همین موضوع باعث میشد کودکان از همان سنین پایین، تعامل و ارتباط با دیگران را یاد گرفته و مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کنند.
امروزه، متاسفانه غالب کودکان تک فرزند هستند یا اینکه اسباببازیهایی تک نفره دارند و تمایلی هم به بازی با همنوعان خود نشان نمیدهند که نتایج آن، انواع مشکلات اجتماعی و ارتباطی در سنین نوجوانی و جوانی است.