همه اقوام و مردم به دنبال آگاهی از آینده و سرنوشت خود بودند و هستند.
فالگیری و پیشبینی آینده مربوط به امروز و دیروز نیست و تاریخچهای طولانی دارد. تفال زدن با کتاب از همان اعصار کهن مرسوم بوده است و در قرون اول اسلامی با قرآن، شاهنامه، مثنوی معنوی، دیوان حافظ و کتابهای دیگر فال میگرفتند.
حتی گفته میشود یونانیان و رومیان باستان با اشعار هومر و ویرژیل تفأل میزدهاند.
در میان کتابهایی که برای فالگیری استفاده میشوند؛ کتاب دیوان خواجه شیرازی بسیار معروف و جایگاه بس بزرگی در نزد ایرانیان دارد. خود حافظ در اشعارش بارها به بحث فال زدن اشاره کرد است و مشخص میکند که در زمان او هم فالگیری با کتاب مرسوم بوده است.
برای نمونه میتوان به مصرعهای «به ناامیدی از این در مرو بزن فالی…»؛ «زدم این فال و گذشت اختر و کار آخر شد» و «چرا که حال نکو در قفای فال نکوست» اشاره کرد.
دیوان حافظ اشعار و غزلیاتی دارد که از دل برآمده و بر دل مینشیند. صدای سخن عشق است و پر از بیم و امید است؛ نگرانی و دلهره، آیندهنگری و گذشتهگویی، خیر و شر، خیرخواهی و فرجامگویی و مضامینی که آرامشبخش هستند و قوتدهنده و انرژیبخش.
به همین دلیل است که ایرانیان تا کتاب دیوان حافظ هست؛ سراغ دیوان شعر دیگری برای فالگیری نمیروند و به فال حافظ اعتقاد زیادی دارند. اما کیفیت درست گرفتن فال حافظ چگونه است؟
براساس آنچه در کتابهای قدما آمده و همینطور بزرگان و البته پدران ما عمل میکردند؛ مراحل گرفتن فال حافظ به شرح زیر است:
مراحل درست گرفتن فال حافظ
۱- در مکانی آرام بگیرید و برای چند ثانیهای تمرکز کنید. برای گرفتن فال بهتر است ذهن و اندیشه خود را متوجه فال گرفتن کنید و با عجله یا شتاب نباشد.
۲- دیوان حافظ را در دست گرفته و سخنی با خواجه شیرازی بگویید. رسم است میگویند جملات زیر را میگویند:
ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، ما طالب یک فالیم، بر ما بنما رازی
حافظ ای حافظ شیرازی، بر من نظر اندازی، من طالب یک رازم، تو کاشف هر فالی به شاخه نباتت قسم میدهم به قرآنی که در سینه داری، این فال مرا بگشای.
ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، به حق شاخ نباتت، به حق جام شرابت منظور خودت را از مراد ما بیان کن
۳- انگشت خود را لای دیوان گذاشته و صفحهای را باز کنید.
۴- غزلی که در صفحه راست دیوان قرار دارد را خوانده و بعد تفسیر کنید.
۵- اگر مضامین کلی غزل مثبت باشد؛ فال حافظ شما خوب شده است و اگر منفی باشد؛ آن فال بد درآمده است.
برخی از فالگیرهای حافظ به صورت بیت به بیت هم تفسیر میکنند ولی رسم این است که مضامین کلی غزل مدنظر قرار گیرد و به یک بیت و مصرع خاص نظر ندارند.