امتناع از مصرف پلاستیک امری دشوار است و کاهش میزان مصرف احتمالا سادهترین روش ممکن برای کنترل حجم ضایعات پلاستیکی در طبیعت است.
بازیافت یکی از روشهای مهم برای دفع مواد پلاستیکی و میکروپلاستیکی از مکانهای دفع زباله و آبراهها محسوب میشود. بدینترتیب ماهیها، پرندگان و سایر موجودات احتمالا از آسیبهای مواد پلاستیکی در امان خواهند ماند. با اینحال پلاستیک در ساختار برخی اشیاء به شکلی غیرمنتظره مخفی میشود. اطلاع از وجود پلاستیک در برخی وسایل در وهله نخست موجب میشود تا افراد از بهکارگیری آنها اجتناب نمایند. بهکارگیری این ایدهها امری آسان بوده و صرفا مستلزم اصلاح برخی عادات جامعه است. در ادامه به بررسی ۶ وسیله با ساختار پلاستیکی میپردازیم:
-
لیوانهای کاغذی
یک لیوان کاغذی عمدتا با استفاده از کاغذ تولید میشود. اما لیوانهای کاغذی مخصوص سرو قهوه و چای غالبا دارای یک لایه پلاستیکی نازک هستند. در واقع این موضوع منطقی بهنظر میرسد. چنانچه ۱۰۰ درصد ساختار لیوان از جنس کاغذ باشد؛ در اینصورت لیوان تحت فشار مایعات بسیار داغ خم شده و محتویات آن بیرون خواهد ریخت. کمپانی Starbucks در هدفگذاری خود، برنامه بازیافت ۲۵ میلیون لیوان مصرف شده و تبدیل آنها به نمونههای جدید را مدنظر قرار داده است. با اینحال در این راستا کماکان مسیری طولانی پیش روی بشر قرار دارد.
اقدامات پیشنهادی: بطریهای آب و لیوانهای قهوهخوری با قابلیت استفاده مجدد را در همهجا بههمراه داشته باشید. بهعلاوه در منزل از ظروف شیشهای معمولی استفاده کنید.
لیوانهای کاغذی به صرف کاغذی بودن نبایستی شما را فریب دهند
-
چای کیسهای
پلاستیک احتمالا در ساختار ۲ قسمت مختلف از چای کیسهای به شکل مخفیانه مورد استفاده قرار گرفته است. کیسهها به نوبه خود احتمالا دارای مقادیر اندکی پلاستیک هستند که به حفظ شکل آنها در آب جوش کمک میکند. بر اساس کشف محققان دانشگاه McGill در شهر مونترال کانادا، متاسفانه این کیسه بزرگترین منبع بروز مشکل بهشمار میرود. بر اساس ادعای وبسایت New Scientist با قرار دادن کیسه پلاستیکی چای در آبی با دمای ۲۰۳ درجه فارنهایت (۹۵ درجه سلسیوس) حدودا ۱۱٫۶ میلیارد مولکول میکروپلاستیک در یک فنجان آب جوش آزاد خواهد شد. علاوه بر کیسه، پوشش مخصوص هر یک از کیسهها نیز احتمالا حاوی نوعی لایه پلاستیکی است.
روکش پلاستیکی محفظه چای کیسهای احتمالا به حفظ تازگی آن کمک میکند
اقدامات پیشنهادی: برگهای معمولی چای را خریداری کرده و از دستگاههای دم کردن چای با قابلیت کاربری مجدد استفاده کنید. این اقدام از اتلاف بیش از اندازه پلاستیک و کاغذ جلوگیری خواهد کرد. بعلاوه برخی تیبگها فاقد ساختار پلاستیکی هستند و در صورت لزوم میتوان از آنها استفاده کرد.
-
لباسهای پشمی
لباسهای پشمی با استفاده از میکروفیبرهای پلاستیکی تولید میشوند. بافت پشمی غالبا با بهرهگیری از پلاستیک بازیافتی تولید میشود و احتمالا یکی از موارد کاربری مناسب برای استفاده مجدد از بطریهای پلاستیکی بهشمار میرود. اما از این جنبه، کلیه لباسهای پشمی مضر هستند؛ چرا که با هر نوبت شستشوی آنها هزاران فیبر میکروپلاستیک در طبیعت رها میشود. با وارد شدن این میکروفیبرها به آب آشامیدنی یا اقیانوسها، انسان و آبزیان دریایی از آنها مصرف میکنند.
اقدامات پیشنهادی: قضاوت در خصوص نحوه تاثیرات زیانبار میکروفیبرها بر سلامت انسان هنوز امکانپذیر نیست؛ اما بدیهی است که این مواد برای انسانها مفید نیستند. بنابراین عدم خریداری لباسهای پشمی احتمالا بهترین ایده موجود بهشمار میرود. با اینحال برخی شرکتها به منظور کاهش آلودگی ناشی از میکروفیبرها، روشهایی را ابداع نمودهاند. بهعنوان مثال شما با خریداری یک فیلتر مخصوص برای ماشین لباسشویی قادر به حذف بسیاری از میکروفیبرها خواهید بود. اما استفاده از ابزاری موسوم به CoraBall احتمالا روش آسانتری محسوب میشود. این توپ بههمراه لباسهای کثیف وارد ماشین لباسشویی شده و صرفا در مواقع لزوم به شستشوی لباسهای پشمی کمک میکند.
-
دستمالهای مرطوب
استفاده از دستمالهای مرطوب یکبارمصرف بسیار آسان است. دستمالهای مرطوب در اشکال مختلف نظیر آنتیباکتریال مخصوص نوزاد، بهداشت شخصی و پاککننده آرایش عرضه میشوند. این محصولات غالبا از بستهبندی پلاستیکی بهره میگیرند؛ موضوعی که به نوبه خود یک مشکل محسوب میشود. اما حداقل میتوان بستهبندی پلاستیکی دستمالهای مرطوب را بازیافت نمود. دستمالهای مرطوب نیز غالبا با استفاده از مواد پلاستیکی تولید شده و بهندرت بازیافت میشوند. این محصولات نهایتا به سطل زباله یا چاه دستشویی منتقل خواهند شد؛ پدیدهای که یقینا مناسب بهنظر نمیرسد.
به گفته نشریه گاردین، دستمال مرطوب عموما دارای الیاف پلاستیکی تجزیهناپذیر است. انتقال دستمالهای مرطوب به کانال فاضلاب موجب پیدایش تودههایی متراکم با نام fatberg میشود. این ماده از طریق جذب چربیهایی نظیر گریس و روغنهای پختوپز توسط تکههای دستمال ایجاد خواهد شد. این آلایندهها نهایتا وارد آب اقیانوسها شده و لاکپشتها آنها را با غذای خود اشتباه میگیرند. بدینترتیب دستمالهای مزطوب نهایتا خسارات زیستمحیطی ناخوشایندی را به بار خواهند آورد.
دستمالهای مرطوب تنها برای ۱ نوبت مورد استفاده قرار میگیرند
اقدامات پیشنهادی: تنها در مواقع کاملا ضروری از دستمالهای مرطوب استفاده کنید. کمی به خود زحمت داده و در عوض استفاده از دستمالهای مرطوب آنتیباکتریال از دستمالهای پارچهای جهت نظافت سطوح استفاده نمایید و پس از هر بار مصرف، دستمال را بشویید. از بهکارگیری دستمال مرطوب تنظیف صرفنظر کرده و از کاغذهای مخصوص توالت استفاده کنید. برای نوزاد خود از دستمالهای مرطوب چندبار مصرف بهره برده و تا حد امکان از آنها استفاده نمایید. برای پاک کردن آرایش از چهره، صورت خود را بشویید. در صورت استفاده از دستمالهای مرطوب، هرگز آنها را در چاه دستشویی رها نکنید.
-
فتیله سیگار
هنگامیکه مردم با رفتار غیرمسئولانه خود، فتیلههای انتهایی سیگار را بر روی زمین میاندازند؛ این زبالهها نهایتا به آبراهها منتقل میشوند. عجیب است که هنوز بسیاری از مردم، رها کردن تهسیگار خود در طبیعت را اقدامی قابلقبول قلمداد میکنند. این زبالهها فراگیرترین آلایندههای تولید شده توسط بشر بهشمار میروند. نشریه Science Alert ادعا میکند که تنها یک تهسیگار برای آلوده کردن یک گالن آب کفایت خواهد کرد. بخشی از این آلودگی از پلاستیک مورد استفاده در فیلتر سیگار ناشی میشود.
فیلترهای انتهای سیگار از جنس پلاستیک تولید شده و در طبیعت تجزیه نمیشوند
اقدامات پیشنهادی: ترک سیگار سادهترین روش موجود محسوب میشود؛ اما تعداد بسیار محدودی از افراد سیگاری نسبت به مضرات مصرف سیگار برای سلامتی خود بیاطلاع هستند. پس بهتر است این افراد به سلامتی کره زمین فکر کنند و تهسیگارهای خود را بر روی زمین یا درون آب نیندازند و در عوض آنها را در سطل زباله یا ظروف مخصوص رها نمایند.
-
اکلیل
خلاص شدن از شر اکلیل بسیار دشوار است و به همین دلیل از این ماده در ساخت بمبهای مخرب استفاده میشود. با باز شدن بستهبندی ماده، اکلیل به سرعت در فضا پخش شده و ظاهرا برای همیشه بر روی لباس افراد، فرش و نیمکت باقی خواهد ماند. بعلاوه این ماده حتی در صورت پاک شدن و انتقال به زبالهها نیز کماکان برای مدت زمانی طولانی در مکان دفن زباله باقی میماند.
اکلیل در هیچ موقعیتی هرگز از بین نخواهد رفت
اکلیل با استفاده از پلاستیک و آلومینیوم ساخته میشود. با ورود این ماده به آب، بخشی از آن به بستر دریا منتقل شده و توسط پلانکتونها، ماهیها، صدفها، پرندگان دریایی و سایر موجودات مصرف میشود. پرندگان مصرفکننده این مواد پلاستیکی احتمالا در اثر گرسنگی تلف خواهند شد.
اقدامات پیشنهادی: سادهترین راهکار موجود این است که تا حد امکان از بهکارگیری مواد اکلیلی خودداری نمایید.