آیا شما هم می‌خواهید با خوابیدن بیشتر در روزهای تعطیل، کمبود خواب در روزهای وسط هفته را جبران کنید؟ یا شاید تصور می‌کنید خوابیدن در روزهای تعطیل می‌تواند خستگی شما را از بین برده و برای سلامتی شما بهتر باشد؟
برخی هم تصور می‌کنند خواب در روز تعطیل می‌تواند تضمین‌کننده انرژی در طول هفته باشد؟ شاید هم چندان دلیل مشخصی ندارد و فقط خوابیدن را دوست دارید و چه زمانی بهتر از روز تعطیلی که هیچ برنامه و کار خاصی برایش ندارید؟
به هر دلیلی باشد؛ خوابیدن زیاد در روزهای تعطیل توصیه نمی‌شود و بنا بر گزارش بسیاری از تحقیقات، باعث کاهش طول عمر انسان می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد خواب کمتر از ۳ ساعت و نیم و بیشتر از ۸ ساعت و نیم، احتمال مرگ و میر را تا ۱۵ درصد افزایش می‌دهد؛ بنابراین کم‌خوابی و پرخوابی هر دو می‌توانند خطرساز باشند.
۵ دلیل بزرگ برای ترک عادت خواب زیاد در طول روز و به‌خصوص روزهای تعطیل وجود دارد:
۱- خطر بیماری‌های دیابت، قلبی و عروقی
نتایج یک تحقیق روی ۴۴۷ نفر نشان می‌دهد؛ ۸۵ درصد افرادی که روزهای تعطیل بیش از حد می‌خوابند؛ شب قبل از آن تا دیر وقت بیدار بوده و ساعت خواب و خوراک خود را تغییر دادند.
بررسی شاخص‌های سلامتی این افراد با دیگران نشان می‌دهد بی نظمی در خواب با خطر ابتلا به سندرم متابولیک و استعداد ابتلا به دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و سکته مغزی در ارتباط است.
بی‌خوابی افزایش وزن، چاقی ناگهانی، اختلالات خونی، افزایش قند خون، افزایش فشار خون و چربی را به همراه دارد و سلامتی انسان به طور جدی در معرض خطر قرار می‌گیرد. آپنه خواب، مشکلات هورمونی و تیروئیدی، نارکولپسی (حمله خواب) و بیماری‌های دیگری نیز در اثر خواب زیاد به وجود می‌آیند.
۲- خستگی و کسلی بیشتر
خواب زیاد در طول روز، برعکس تصور عمومی که وجود دارد؛ علاوه بر اینکه خستگی فشار کاری در طول هفته را از بین نمی‌برد بلکه انسان را خسته‌تر و کسل‌تر می‌کند. خواب بیش از نیاز فیزیولوژیک بدن باعث می‌شود تعادل جسمی و روحی برهم بخورد و انرژی کمتری در بدن حفظ شود.
بنابراین، شما اگر می‌خواهید یک شروع هفته بسیار خوب داشته باشید؛ باید برنامه خواب منظمی در آخر هفته داشته و سعی کنید فعالیت‌های نشاط آوری برای تعطیلات خود در پیش بگیرید. مثلا، کوه‌نوردی و ورزش صبحگاهی انرژی بیشتری در بدن شما حفظ می‌کند تا خوابیدن زیاد! در یک تحقیق، افسردگی نیز عامل پرخوابی عنوان شده است.
۳- حس بد
وقتی ساعت ۱۰ الی ۱۱ صبح روز جمعه از خواب بیدار می‌شوید؛ زمان خوردن یک صبحانه لذیذ را از دست دادید و چند ساعت عقب‌تر از دیگرانی هستید که زودتر بیدار شدند. از سوی دیگر، احتمالا برای تهیه یک نهار به موقع دیر شده است.
اگر قراری در روز داشتید؛ باید زودتر آماده شده و بیرون بزنید و اگر هیچی نخورده باشید؛ احساس گرسنگی و ضعف می‌کنید. همه این‌ها حس بدی به آدم منتقل می‌کنند که البته برخی افراد به آن عادت کرده و زیاد خوابیدن در طول روز تعطیل برایشان یک فرهنگ شده است.
۴- سردرد و اختلالات حافظه
برخی افراد روزهای تعطیل را با سردرد آغاز می‌کنند بدون اینکه علت آن را بدانند. تحقیقی که در دانشگاه پنسیلوانیا در سال ۲۰۱۶ انجام شده و نتایج آن در نشریه نیو ساینس منتشر شد؛ پرخوابی می‌تواند عامل سردرد و برخی اختلالات حافظه باشد.
حافظه انسان هم به اندازه کافی نیاز به استراحت و هم به اندازه کافی انرژی و فعالیت دارد. هنگامی که افرادی ۱۰ الی ۱۲ ساعت در طول روز می‌خوابند؛ به حافظه خود استراحت بیشتری داده و آن را در حالتی بی‌تحرکی قرار دادند که نتیجتا تنبلی حافظه را به همراه خواهد داشت. شک نکنید اگر پرخوابی یک عادت برای شما شود؛ به مغز خود آسیب زده‌اید.
۵- مرگ زودرس
تحقیقات و آمارهای زیادی درباره کاهش عمر و مرگ زودرس پرخواب‌ها داریم و اصلا نباید این موضوع را به شوخی بگیرید. بیشتر از ۸ ساعت خوابیدن در شب، احتمال مرگ زودرس را تا ۱.۳ برابر بیشتر می‌کند.
علت آن هم خطر ابتلا به انواع بیماری‌های قلبی و عروقی است. سکته مغزی یکی از عواملی است که می‌تواند بر اثر خواب زیاد برای طرف عارض شود. هرچه بدن و مغز انسان از یک برنامه و فعالیت روزانه مشخص و منظمی پیروی کند؛ سرحال‌تر و سالم‌تر خواهد بود.
همان‌طور که پرخوابی برای انسان مضر است؛ باید بدانید بی‌خوابی هم اثرات بدی روی بدن می‌گذارد. برای خواب بهتر باید هم رژیم غذایی سبک و ساده‌ای برای شب داشته باشید و هم تکنیک‌های خواب عمیقی به کار بگیرید تا سریع‌تر و راحت‌تر بخوابید.